Zoeken
Introductie Neder-Egypte Opper-Egypte Overige plaatsen Nubië Het buitenland
Tijdlijn Mythologie Glossarium
Over mij Koen en het oude Egypte Koen en hiërogliefen Multimedia Peter the Rabbit
Over Antef.nl Contact
Mythologie > Sokar

Sokar

Sokar is een dodengod uit Saqqara, de necropolis van Memphis. Hij werd daar vereerd door de handwerklieden en rondom hem werd er een mythologie ontwikkeld.

De god werd samengesteld met Ptah en Osiris. Eerst als Ptah-Sokar en later Ptah-Sokar-Osiris.

Inscriptie
Afbeelding uit de Abydos tempel. Farao Seti I offert water en wierook voor Sokar. Afbeelding gemaakt door KairoInfo4u (CC BY-NC-SA 2.0)

Naam

hiërogliefen
Sokar in hiërogliefen

Als we de hiërogliefen uitschrijven dan is de naam van de godheid “s-k-r” of “Seker”. Soms wordt de naam ook als “Sokar” aangegeven, maar het is onduidelijk waar dit vandaan komt. [1]

In het Grieks werd de naam als “Sokaris” of “Socharis” geschreven. In het Koptisch dialect uit de Fajoem regio, werd de naam: ⲥⲓⲭⲟⲗ (sichol) geschreven. [2]

De betekenis van zijn naam is onduidelijk.

Uiterlijk

Sokar werd op verschillende manieren afgebeeld.

Inscriptie
Afbeelding uit het graf KV 36 van de god Sokar. Afbeelding gemaakt door Francesco Gasparetti (CC BY 2.0)

Sokar is ook te zien op de zilveren sarcofaag van Sjesjonk II uit Tanis. Hier draagt het een heka-scepter en een nechecha-scepter zoals Osiris dat ook draagt.

Ptah-Sokar-Osiris kon ook als een mannelijke dwerg worden afgebeeld, soms met een scarabee op zijn hoofd. De god Pataikos zou zijn afgeleid van deze vorm.

Mythologie

Sokar was een oude valkengod uit Memphis en Saqqara, de dodenstad (necropolis) van Memphis.

Oorspronkelijke werd de god vereerd in als god van de vakmanschap. Hij werd geassocieerd met de dodensteden van Saqqara vanwege de architecten en de boeren die er werkten. Zodoende werd hij een belangrijke aardse god. Vanwege de associatie met aarde werd het een god van het hiernamaals.

De god wordt vaak genoemd in de Piramideteksten als god van de hiernamaals. De overleden koning zou verschijnen op de Henoe-bark van Sokar en met hem worden verenigd.

sarcofaag
Zilveren sarcofaag van Sjosjenk II met het hoofd van de god Sokar. Afbeelding gemaakt door Aidan McRae Thomson (CC BY 2.0)

Sokar kreeg een hoop eretitels mee. Waaronder “hij van Rosetaoe”, Rosetaoe zou de toegang zijn tot het hiernamaals vanuit de necropolissen. Sokar heerste over een zanderig terrein genaamd Imehet (varianten: Amhet, Ammahet en Ammehet wat betekend “gevuld”). [9]

Voordat Sokar met Osiris werd verenigd, werd de god gelinkt aan Ptah als Ptah-Sokar. Sechmet, de vrouw van Ptah werd ook aan Sokar gelinkt. Vanaf het Middenrijk werden de drie goden met elkaar samengevoegd als: Ptah-Sokar-Osiris. Deze god bleef belangrijk tot aan de Romeinse tijd.

Aanbidding

Memphis was de cultuscentrum van Sokar. Hier werd jaarlijks het grote festival van Sokar gevierd, sinds de Vroege Tijd. Op de 26e dag van de vierde maand van Achet (lente) werd het feest gevierd. [10] Tijdens het religieuze festival, werd de god gedragen in zijn bark van zijn tempel om de koning de assisteren in ceremoniële activiteiten. Zoals het schoffelen van de aarde of het graven van sloten of kanalen.

muur
Reliëf van de tempel van Ramses III uit Medinet Haboe. Het laat het festival van Sokar zien. Achter farao Ramses III wordt de Henoe-bark gedragen van Sokar. Afbeelding gemaakt door Kairoinfo4u (CC BY-NC-SA 2.0)

Vanaf het Nieuwe Rijk werd het Sokar festival gevierd in Thebe-west. Afbeeldingen van het festival zijn teruggevonden in de tempel van Ramses III in Medinet Habu. Het festival lijkt te zijn gefocust op de koninklijke dodencultus samen met de opstanding van Sokar. Er werd een afbeelding de god gedragen in zijn Henoe-bark. Buitenom de dodencultus-aspect is de verering van Sokar moeilijk te documenteren.

Het afbeelden van de god op amuletten was ongewoon. Maar er zijn amuletten van gehurkte gemummificeerde valken gevonden, deze zouden mogelijk de god representeren.

Hiërogliefen

De volgende titels, namen en andere gerelateerd aan Sokar.

Festivals

Titel Uitleg
Heb henoe in hiërogliefen
Heb henoe		 Het festival van de god van de Henoe boot van Sokar. [11]
Heb Seker in hiërogliefen
Heb Seker		 Het festival van de god Sokar. [12]
Sjemes Seker ef Ineboe in hiërogliefen
Sjemes Seker ef Ineboe		 Het festival van de god Sokar. Waarin de god rond de muren ging.[13]

Heiligdommen en tempels

Titel Uitleg
Hoet Henoe in hiërogliefen
Hoet Henoe		 De kamer van de Henoe-boot van Sokar. [14]
Hoet ka Sokar in hiërogliefen
Hoet ka Sokar		 De kapel van de Ka van Sokar. [15]
Hoet Sokar in hiërogliefen
Hoet Sokar		 De tempel van Sokar in Memphis, Abydos, Thebe en Dendera. [16]
Hoet Sokar sjema in hiërogliefen
Hoet Sokar sjema 		Een heiligdom op het dak van de tempel van Dendera. [17]
Per Henoe in hiërogliefen
Per Henoe		 Het heiligdom van de Henoe-boot van Sokar in Memphis.[18]
Per Sokar neb Sehedj in hiërogliefen
Per Sokar neb Sehedj		 Tempel van Sokar, heer van Sehedj. Een plaats vlakbij Cher-Aha. [19]

Mythologie

Hiërogliefen Uitleg
9 semeroe in hiërogliefen
9 semeroe		 De negen begeleiders van de Sokar-bark. [20]
Asir em Rasetaoe in hiërogliefen
Asir em Rasetaoe		 Osiris in het koninkrijk van Sokar, de dodengod. [21]
Asir em Seker in hiërogliefen
Asir em Seker 		De god Osiris het koninkrijk van Sokar. [22]
Asir chenti Restaoe in hiërogliefen
Asir chenti Restaoe		 Osiris, heer van Resetau in Sokar. [23]
Asir-Seker em pedjoe in hiërogliefen
Asir-Seker em pedjoe		 Osiris-Sokar in de cultusstad. [24]
Chefeti en Seker in hiërogliefen
Chefeti en Seker		 Vijand van Sokar. [25]
Djau-ib in hiërogliefen
Djau-ib		 Een god, de broer van Sokar. [26]
Henoe in hiërogliefen
Henoe		 De god van de Henoe-bark. [27]
Imioe Ineboe-Hedj er ges hoet Seker in hiërogliefen
Imioe Ineboe-Hedj er ges hoet Seker		 “Die zich in Memphis bevind op de plaats van de tempel van Sokar.” [28]
Ptah-Seker in hiërogliefen
Ptah-Seker		 Ptah gefuseerd met Sokar, de oude dodengod, heer van de Necropolis van Memphis in Saqqara. [29]
Ptah-Seker-Asir in hiërogliefen
Ptah-Seker-Asir		 Ptah-Sokar-Osiris. [30]
Rekes in hiërogliefen
Rekes		 Andere naam voor Sokar. [31]
Seker em Sjetait in hiërogliefen
Seker em Sjetait		 Een vorm van Sokar. “Sokar in z’n crypte”. [32]
Sekri heri sjay ef in hiërogliefen
Sekri heri sjay ef		 Een vorm van Sokar. “Hij die op het zand is”. [33]
Tepehet djat in hiërogliefen
Tepehet djat		 De doodskist van Sokar, de dodengod. [34]

Plaatsen (mythologisch en aards)

Titel Uitleg
Asir em Sekri in hiërogliefen
Asir em Sekri		 Osiris in Sekri (plaats)
Asir-Seker em Sjeta in hiërogliefen
Asir-Seker em Sjeta		 Osiris in ‘sjeta’ het moderne Saqqara. [35]
Chenoe in hiërogliefen
Chenoe		 Cultuurstad van Ptah-Sokar-Osiris in Memphis. [36]
Imehet in hiërogliefen
Imehet		 Het koninkrijk van Sokar te Saqqara. Er was ook een Imehet bij Thebe. [37]
Ir setaoe in hiërogliefen
Ir setaoe		 Een deel van het koninkrijk van Sokar. [38]
Meri Seker anch Wenas in hiërogliefen
Meri Seker anch Wenas		 “Sokar wenst dat Oenas leeft”, een domein in Saqqara over een farao van de 5e dynastie. [39]
Min chenti hoet Seker in hiërogliefen
Min chenti hoet Seker		 Een vorm van Min aanbeden in de plaats Edfoe in de tempel van Sokar. [40]
Sekery in hiërogliefen
Sekery		 Het moderne Saqqara. [41]
Seker mer anch Isesi in hiërogliefen
Seker mer anch Isesi		 Een domein van koning (Djedkare) Isesi. [42]
Tanenenet in hiërogliefen
Tanenenet		 De ega van Tatenen. Een belangrijke heiligdom van Sokar. De begraafplaats van Osiris. [43]
Ta Seker in hiërogliefen
Ta Seker		 Het land van Sokar in de onderwereld. [44]

Titels

Titel Uitleg
Chenti pedjoe in hiërogliefen
Chenti pedjoe		 Titel van Sokar. [45]
Djed em ren en Djedoe in hiërogliefen
Djed em ren en Djedoe		 Vertaling: “Djed in de naam van (plaats) Busiris”, titel van Sokar-Osiris. [46]
Hem-netjer Sokar in hiërogliefen
Hem-netjer Sokar		 Vertaling: Godspriester van Sokar. [47]
Heqa igeret in hiërogliefen
Heqa igeret		 Vertaling: “Heerser van het stille land”. [48]
Imachoe cher Ptah-Sokar in hiërogliefen
Imachoe cher Ptah-Sokar		 Vertaling: “Eerbiedwaardig bij Ptah-Sokar”. [49]
Imachoet her Sokar raoe neb in hiërogliefen
Imachoe cher Sokar raoe neb		 “Eerbiedwaardig die dagelijks bij Sokar verzorgt”. [50]
Iri ichet nesoet Sokar in hiërogliefen
Iri ichet nesoet Sokar		 “Beheerder van de koninklijke bezittingen van Sokar”. [51]
Neb Anch-Tawy in hiërogliefen
Neb Anch-Tawy		 “Heer van Anch-Tawy” (Memphis), titel van Ptah-Sokar-Osiris. [52]
Neb kereret in hiërogliefen
Neb kereret		 Vertaling: “Heer van de grotten.” [53]
Neb neheh in hiërogliefen
Neb neheh		 Heer van de eeuwigheid. [54]
Neb Rasetaoe in hiërogliefen
Neb Rasetaoe		 Titel van Osiris-Sokar. [55]
Neb Sjetyt in hiërogliefen
Neb Sjetyt		 “Heer van Sjetyt.” [56]

Zie ook

Bibliografie

De hoofdbron is: Richard H. Wilkinson, “The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt”, Thames & Hudson, 2003.

Verdere aanvullingen:

  1. Engelse wikipedia over: Seker
  2. Ibidem.
  3. Ibidem.
  4. Website https://ancientegyptolonline.co.uk over Sokar
  5. Ibidem.
  6. E.A. Wallis Budge, "Egyptian hieroglyphic Dictionary", volume 2, 1920, pagina 626
  7. Engelse wikipedia over: Seker
  8. Ibidem.
  9. Ibidem.
  10. Engelse wikipedia over: Seker
  11. E.A. Wallis Budge, "Egyptian hieroglyphic Dictionary", volume 1, 1920, pagina 474
  12. Ibidem, volume 2, pagina 627.
  13. Ibidem, volume 2, pagina 742.
  14. Ibidem, volume 1, pagina 455.
  15. Ibidem, volume 1, pagina 456.
  16. AED over 102560
  17. E.A. Wallis Budge, "Egyptian hieroglyphic Dictionary", volume 2, 1920, pagina 1018
  18. Ibidem, volume 2, pagina 990.
  19. Ibidem, volume 1, pagina 240.
  20. AED over 853348
  21. E.A. Wallis Budge, "Egyptian hieroglyphic Dictionary", volume 1, 1920, pagina 85.
  22. Ibidem, volume 1, pagina 86.
  23. Ibidem, volume 1, pagina 87.
  24. AED over 861157
  25. Ibidem: 854114
  26. E.A. Wallis Budge, "Egyptian hieroglyphic Dictionary", volume 2, 1920, pagina 893.
  27. Ibidem, volume 1, pagina 489.
  28. AED over 851245
  29. E.A. Wallis Budge, "Egyptian hieroglyphic Dictionary", vol 1, 1920, pagina 255.
  30. AED over 400616
  31. E.A. Wallis Budge, "Egyptian hieroglyphic Dictionary", vol 1, 1920, pagina 435.
  32. Ibidem, volume 1, pagina 627.
  33. Ibidem.
  34. Ibidem, volume 2, pagina 832.
  35. Ibidem, volume 1, pagina 88.
  36. AED over 852417
  37. E.A. Wallis Budge, "Egyptian hieroglyphic Dictionary", vol 1, 1920, pagina 55.
  38. Ibidem, volume 1, pagina 71.
  39. AED over 450674
  40. E.A. Wallis Budge, "Egyptian hieroglyphic Dictionary", vol 1, 1920, pagina 299.
  41. Ibidem, volume 2, pagina 1032.
  42. Ibidem.
  43. Ibidem, volume 2, pagina 819.
  44. AED over 500807
  45. E.A. Wallis Budge, "Egyptian hieroglyphic Dictionary", vol 1, 1920, pagina 555.
  46. AED over 853353
  47. Ibidem: 852022
  48. Ibidem: 32770
  49. Ibidem: 850519
  50. Ibidem: 851827
  51. Ibidem: 878609
  52. Ibidem: 400617
  53. Website https://seshkemet.weebly.com/soker.html
  54. Ibidem.
  55. E.A. Wallis Budge, "Egyptian hieroglyphic Dictionary", vol 1, 1920, pagina 362.
  56. AED over 401050

Gechreven door Koen van der Ahé.
Publicatie onder CC BY-NC-SA 4.0.
Over Koen - Over Antef.nl - Contact