Nefertem is een mannelijke kindgod, hij is de god van de parfurms en de zalven. Hij wordt afgebeeld als een mannelijke god met een lotusplant op zijn hoofd.
Hij is zoon van Ptah en Sechmet en speelt een rol in de scheppingsmythe van Memphis. Het was ook een god met positieve en negatieve eigenschappen, net zoals Sechmet.
Nefertem kan op diverse manieren worden geschreven: “Nefertem” of “Nefertum” of zelfs “Nefertemu”. In het Koptisch is zijn naam bekend als ⲛⲉϥⲧⲏⲙ (Neftêm). [1]
Zijn naam bestaat uit twee delen “Nefer” en “Tem”.Dit betekent: “Prachtig en compleet”, “compleet in zijn en niet-zijn” [2], “Mooie die sluit” of “Mooie die niet sluit”. [3]
Nefertem wordt meestal als mannelijke god afgebeeld. Hij heeft op zijn hoofd een hoofddeksel bestaande uit een lotusbloem. Soms wordt de god afgebeeld met een leeuwenkop. Als referentie naar zijn moeder Sechmet, die een kop van een leeuwin heeft. Een ander variant is dat de god staat op de rug van een leeuw.
De god wordt afgebeeld met een korte rok aan, houdt een was-scepter vast en een anch-teken in de andere hand. Soms draagt Nefertem een chepesj-zwaard in zijn hand, dat zijn verdedigende rol moest benadrukken.
Hij wordt ook wel afgebeeld als een kind zittend op een lotus. Soms wordt alleen het hoofd getoond van de god uit een ontluikende lotus. Dit verwijst naar een scheppingsmythe waarin de jonge zon uit een ontluikende lotus verschijnt.
Een van de titels van Nefertem is: “Nefertem-choe-tawy”, of “Nefertem, beschermer van de twee landen”. In deze vorm droeg de god de djam-scepter . Een scepter vergelijkbaar met de was-scepter , maar deze ziet er gerimpeld uit. [4]
Nefertem is een jeugdige god in de vorm van een lotusbloesem, hij rees op uit de oerwateren of de oerheuvel. Hij maakt deel uit van de scheppingsverhaal van Memphis. Nefertem werd niet alleen geassocieerd met de blauwe lotus (Nymphaea cerulea) maar ook met de zonnegod Re en het eerste zonlicht dat uit de lotus ontstaat.
De god werd ook geassocieerd met lekker ruikende parfums. In de piramideteksten (PT 266) wordt hij genoemd: “De lotusbloesem die is voor de neus van Re”. Zijn associatie met parfum werd al in het Oude Rijk vastgesteld.
Nefertem was een vorm van de zonnegod van de tweede uur van de dag. [5]
De god speelde een rol in de hal van de dubbele “Maati” van Osiris uit het dodenboek. De dode moest een negatieve verklaring afleggen aan 42 goden. Nefertem was de 34e god waaraan de dode moest vertellen dat hij geen wangedrag had veroorzaakt en geen kwaad had aanschouwd.
In Memphis werd de Nefertem gegroepeerd met Ptah en zijn vrouw Sechmet. Daar kreeg hij de rol van kindgodheid. Soms werd Nefertem weggelaten en werd de farao als kindgodheid afgebeeld.
In de stad Boeto (in de Nijldelta) was Nefertem de zoon van de godin Wadjet. In de stad Boebasis was Nefertem de zoon van de godin Bastet. In Abydos werd hij vereerd als “Nefertem-neb-kaoe” of “Nefertem, heer der Ka-zielen”. [6]
Nefertem werd ook geassocieerd met Horus, de zoon van Re. Soms werden beide goden gefuseerd. Andere associaties waren: Montoe en Sokar en in de Late Tijd zelfs met Bes. [7]
Door het gewone volk werd de god aanbeden en gevreesd, omdat de god een zoon was van de gevaarlijke Sechmet. Ook zij heeft een positieve en een negatieve kant. Amuletten met goddelijke decreten werden gemaakt in de Derde Tussenperiode wanneer een kind werd geboren. Ze beloofden het kind te beschermen tegen manifestaties van Nefertem en andere goden die kwaadwillend waren. Aan de andere kant werden er ook beschermende amuletten gemaakt die de god Nefertem afbeelden, in de Derde Tussenperiode.
Hieronder volgt een lijst van titels van Nefertem.
Titel | Vertaling |
---|---|
Hoen nefer |
Hoen nefer betekent: Mooie jeugdige. [8] |
Heri neserwy ef |
Heri neserwy ef betekent: Hij die van de vlam is. [9] |
Neferef |
Neferef betekent: Hij die mooi is. [10] |
Nefertem choe(i) tawy |
Nefertem, choeytawy betekent: Nefertem, beschermer van de twee landen. [11] |
Nefertem neb kaoe |
Nefertem, heer van de ka-zielen (?), vertaling bij benadering. |
Sa Bastet |
Sa Bastet betekent: Zoon van Bastet. [12] |
Sa Ptah |
Sa Ptah betekent: Zoon van Ptah. [13] |
Sa Sechmet |
Sa Sechmet betekent: Zoon van Sechmet. [14] |
Sesjen en Nefertem |
Sesjen en Nefertem betekent: Lotus van Nefertem. [15] |
Sesjen em Ra |
Sesjen em Ra betekent: Lotus van de zon. [16] |
Sjemem en Raoe |
Sjemem en Raoe betekent: Hitte van Ra (als de koning die de god Nefertem is).[17] |
Verdere aanvullingen: